Warmtenet op aquathermie voor 9 woningen op molensite in Rotselaar

Aan de Molen van Rotselaar werd op 8 oktober symbolisch de eerste buis in de grond gestoken voor een uniek warmtenet op aquathermie. Energiecoöperatie Ecopower sluit 9 woningen en appartementen van een co-housingproject aan op een netwerk dat 100% groene warmte levert, gewonnen uit de Dijle. Het is een primeur voor Vlaanderen én voor de partners Ecopower en EXTRAQT. De Molen van Rotselaar is de Belgische pilootsite van AquaCOM, een project dat gefinancierd wordt door het Europese subsidieprogramma Interreg Noordwest-Europa en de provincie Vlaams-Brabant.

“We zijn er bijzonder trots op dat we het allereerste kleinschalige warmtenet realiseren dat in een keer negen afzonderlijke bestaande woningen verwarmt. Ook de warmtebron, aquathermie, is een innovatieve factor. Ecopower, ervaren producent en leverancier van Belgische groene stroomt, zet met dit project ook grote stappen als ontwikkelaar van warmtenetten", zegt Colette Van Loy, projectverantwoordelijk warmte bij energiecoöperatie Ecopower.

​Duurzame warmte op een historische erfgoedsite

De historische site van de Molen van Rotselaar, waar energiecoöperatie Ecopower in 1991 aan de keukentafel werd opgericht en sinds 2004 stroom produceert met een kleine waterkrachtcentrale, geniet binnenkort ook van groene warmte. De negen woonunits krijgen voortaan verwarming en sanitair warm water zonder fossiele brandstoffen. Dit pilootproject toont dat verduurzaming van bestaande woningen én van waardevol erfgoed mogelijk is.

Ecologische en technologische meerwaarde

Dankzij aquathermie, het benutten van warmte uit oppervlaktewater, wordt jaarlijks 29 ton CO₂ bespaard, evenveel als 300 zonnepanelen. Het systeem combineert verschillende hernieuwbare technologieën. De warmtewisselaar van Eco-Technix onttrekt energie uit de Dijle, die via warmtepompen, aangedreven door de lokale groene stroom, wordt omgezet in bruikbare warmte. Warmterecuperatie van de generator en tandwielkast verhoogt de efficiëntie. Via ondergrondse buizen van Terrendis komt de warmte tot bij de bewoners thuis. ​
​​
​Expert in aquathermie, EXTRAQT, zorgde voor de technische uitwerking van het project.
​“In dit project wordt aquathermie ingezet in combinatie met een waterkrachtcentrale. Dit zorgt ervoor dat de warmtepomp enerzijds hernieuwbare warmte haalt uit de Dijle en anderzijds aangedreven wordt door groene stroom uit diezelfde rivier. Dit maakt dat de geleverde warmte volledig hernieuwbaar en lokaal opgewekt wordt, een zeer mooi en uniek project in Vlaanderen en zelfs Europa”, legt Sebastian Baes, medeoprichter van EXTRAQT, uit.

​Europees en provinciaal draagvlak

Ecopower en EXTRAQT werken in het project AquaCOM samen met partners uit Ierland, Nederland, Duitsland en Frankrijk. ​
​​
​De provincie Vlaams-Brabant speelde een sleutelrol in de realisatie van het project. Ze hielp de partners om Europese middelen aan te boren en ondersteunde het project met aanvullende cofinanciering van 150.000 euro.
​“Projecten als AquaCOM testen in onze regio veelbelovende technologieën uit waarmee we onze klimaatdoelstellingen kunnen waarmaken. Tegelijk krijgen EXTRAQT en Ecopower hierdoor meer internationale bekendheid” zegt Ann Schevenels, gedeputeerde voor Europa.

“Aquathermie is een techniek waarin Vlaams-Brabant aan de weg timmert. Dat schept arbeidsplaatsen en groeikansen voor lokale bedrijven, en daarom investeren we als provincie in dit project,” vult Gunther Coppens, gedeputeerde van economie, aan.

Inspiratie én uitdagingen

Het project toont hoe coöperatieve modellen de warmtetransitie kunnen versnellen, zeker bij bestaande woningen waar de omschakeling complexer is dan bij nieuwbouw. De vrijwillige deelname van bewoners, de rol van lokale partners en de nood aan collectieve aanpak zijn cruciaal. Tegelijk blijft overheidssteun noodzakelijk om de financiële haalbaarheid te garanderen.

“Het betrekken van burgers bij de warmtetransitie is essentieel. Bij het aansluiten van bestaande woningen kiezen mensen immers zelf of ze meedoen met een warmtenet. Daar maakt Ecopower als coöperatieve projectontwikkelaar het verschil. Ook heeft wie aansluit bij een warmtenet geen vrije leverancierskeuze meer. Dat de warmteleverancier een coöperatie is die niet gaat voor winstmaximalisatie is een grote meerwaarde”, besluit Colette Van Loy van Ecopower.