Provincie en gemeente bestrijden erosie in Oud-Heverlee
De gemeente Oud-Heverlee heeft, met de steun van de provincie Vlaams-Brabant en de Vlaamse overheid, erosiebestrijdingswerken uitgevoerd ter hoogte van Konijnenhoek en de Bergenstraat. Hiermee willen ze de water- en modderoverlast aanpakken in de omgeving.
Konijnenhoek
Bij hevige regenval ontstonden al meermaals erosiegeulen op de akkers aan de Hogewinkelstraat. Het afstromend water en sediment spoelen dan via de Hogewinkelstraat naar het dwarsrooster onderaan de straat, met soms ook water- en modderoverlast in de Konijnenhoekstraat tot gevolg.
Bovendien kwamen via het rooster water en modder in de riolering terecht. De rioleringspomp aan de gracht loodrecht op de Konijnenhoekstraat viel hierdoor regelmatig stil, of ze kon de grote hoeveelheid water niet slikken. Zo kwam er dan water en sediment vanuit de riolering in die gracht terecht, die ook nog afstromend water van de naastliggende akkers verzamelt. Hierdoor slibt de gracht onderaan toe en loopt ze over in de velden.
"Om deze erosieproblemen in de toekomst te voorkomen, hebben we de bestaande grachten geklasseerd als grachten van algemeen belang en ingericht als buffergrachten. Ze kregen een nieuw profiel en schotten zorgen voor een verhoogd buffervolume, afremming van het water en sedimentatie van de modder", zegt Tom Teck, schepen van landbouw in Oud-Heverlee. "Daarnaast legden we onderaan de akkers langs de Hogewinkelstraat een L-vormige houthakseldam aan, met een lengte van 35 meter en een hoogte van 1 meter. De dam vertraagt het afstromend water dat ter plaatse kan infiltreren of langzaam door de dam sijpelen, en ook het sediment bezinkt er."
Bergenstraat
Ook de Oude Geldenaaksebaan en Smisstraat in Bierbeek waren al meermaals het toneel van water- en modderoverlast, en dit zowel op straat als in de huizen. Afstroming van de akkers aan Mareveld en Boetsemberg veroorzaakt deze problemen. Eerder werden al meerdere grasstroken via beheerovereenkomsten van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) aangelegd.
Onderaan de akker langs de De Betstraat traden ook al geulvorming en sedimentatie op. Het afstromend water en sediment stromen naar de Merenloop, met sedimentatie in de waterloop tot gevolg. "Hier voorzagen we een zandvang met bufferende dam, en een erosiepoel met bufferende dam en grasstrook om de problemen aan te pakken", zegt Tom Teck.
De zandvang heeft een buffervolume van ongeveer 135 kubieke meter en vangt het aangevoerde sediment op, zodat er in de erosiepoel minder sediment terechtkomt. Via een overstort geeft de zandvang uit op de erosiepoel, met een buffercapaciteit van ongeveer 980 kubieke meter. Een knijpopening laat de erosiepoel gecontroleerd leeglopen.
"Omdat de eigenaar een zo natuurlijk mogelijk gebied wilde ontwikkelen met zo weinig mogelijk verstoring door de toestroom van sediment, voorzagen we de zandvang niet van een knijp. Zo kan het sediment er maximaal bezinken", zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor waterlopen.
Rondom de erosiepoel werd een drie meter brede grasstrook ingezaaid.
"Dit is de eerste erosiepoel die in Oud-Heverlee wordt aangelegd. De gemeente heeft wel al een houthakseldam aangelegd in samenwerking met ons", zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor waterlopen. "De werken dragen bij om de modderaanvoer naar waterlopen en riolering te verminderen. Ons team van erosiecoördinatoren staan de gemeenten bij in het aanpakken van water- en modderoverlast. Gelukkig kunnen we hiervoor vaak rekenen we op het vrijwillige engagement van landbouwers en eigenaars van landbouwpercelen. We zijn blij met deze constructieve samenwerking om water- en modderoverlast te voorkomen in Oud-Heverlee."
Het bedrijf ‘Heyrman-De Roeck’ voerde beide erosiebestrijdingswerken uit.
Voor de Konijnenhoek bedroeg de kostprijs 26.092 euro. De provincie subsidieerde 90% van de kosten voor de houthakseldam. Voor de buffergrachten ontving Oud-Heverlee via het erosiebesluit 75% subsidies van het departement omgeving van het Vlaams gewest en 15% provinciale subsidies.
De totale kostprijs van het project aan de Bergenstraat werd geraamd op 61.81,35 euro. Ook hier ontvangt de gemeente via het erosiebesluit 75% subsidie van het departement omgeving van het Vlaams gewest, en 15% provinciale subsidie.
Meer info over erosiebestrijding: www.vlaamsbrabant.be/erosie

Peter Maris
Tom Dehaene