Provincie en Europa helpen burgers investeren in energiezuinige woningen
Proefprojecten in Leuven, Gooik, Halle en Sint-Genesius-Rode
De provincie Vlaams-Brabant gaat, met Europese middelen, burgercoöperaties steunen die private woningen energiezuiniger willen maken.
Zopas werd het project RHEDCOOP goedgekeurd binnen het Interreg V programma Vlaanderen-Nederland. Dat is het grensoverschrijdend samenwerkingsprogramma met financiële steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Voor de uitvoering van dit project is een projectbudget beschikbaar van 3.744.842 euro waarvan 50% gesubsidieerd wordt door Europa.
Energiezuinig maken van woningen gaat te traag
RHEDCOOP staat voor ‘Renovatie en Hernieuwbare EnergieDiensten via COOPeraties’. Het project verenigt 15 partners uit Vlaanderen en Nederland. Samen streven ze er naar om sneller meer woningen energetisch te renoveren en te voorzien van hernieuwbare energie.
‘De omschakeling naar meer energiezuinige gebouwen is noodzakelijk om de klimaatdoelstellingen te behalen maar gaat op dit ogenblik veel te traag’, zegt Tie Roefs, gedeputeerde voor milieu en duurzaamheid. ‘Daar zijn verschillende redenen voor, zoals een gebrek aan financiële middelen en technische kennis. Maar er komt ook heel wat administratie bij kijken. Het mobiliseren van de eigenaars en huurders en het creëren van voldoende en blijvende betrokkenheid blijken belangrijke knelpunten’.
‘Een extra uitdaging is het bereiken van minder bemiddelde burgers en het opnemen van minder rendabele renovatieprojecten. Ontzorging op maat speelt hierin een sleutelrol. Want het kan niet de bedoeling zijn dat de mensen die het meest baat hebben bij energiebesparing uit de boot vallen’, zegt Marc Florquin, gedeputeerde voor EFRO-programma’s.
Burgercoöperaties bieden kansen
Energie(burger)coöperaties bezitten nochtans heel wat kennis om de noodzakelijke sprongen voorwaarts te maken. In zowel België als Nederland bestaan reeds energie(burger)coöperaties. Tot nu toe slaagden echter slechts enkele, zoals Ecopower en Beauvent in Vlaanderen en Zeeuwind in Nederland, er in om een professionele werking uit te bouwen.
‘RHEDCOOP ontwikkelt, door kennisdeling van de partners, nieuwe types van modellen waarbij deze energie(burger)coöperaties mee aan het roer staan. Het creëert voor hen de nodige rendabiliteit zodat ze een professionele werking kunnen uitbouwen. Op die manier kunnen we het tempo van de energetische renovatie en installatie van hernieuwbare energie opvoeren’, zegt gedeputeerde Tie Roefs.
Dit vereist een intensieve samenwerking tussen energie(burger)coöperaties, eigenaren, middenveldorganisaties, kennisinstellingen, bedrijven en overheden waarbij een volledige menukaart van maatregelen tot stand komt voor en achter de meter, op woning- en buurtniveau.
Burgercoöperaties in Leuven, Halle, Gooik en Sint-Genesius-Rode
Projectpartner Minder=Meer vzw ontwikkelt, samen met de provincie Vlaams-Brabant en LICHT Leuven, een coöperatief model om in Leuven een 40-tal private woningen energiezuiniger te maken. In Gooik, Sint-Genesius-Rode en Halle zal de energie(burger)coöperatie Pajopower samen met de provincie Vlaams-Brabant zorgen voor een verbetering van de energiezuinigheid van 3 gemeentelijke gebouwen, 1 parochiaal centrum en 4 schoolgebouwen.
Energie-efficiënt leven
Het is niet voldoende om een woning energie-efficiënter te maken als de bewoners hun gedrag niet aanpassen. Daarom heeft het project RHEDCOOP ook veel aandacht voor het overtuigen van de bewoners om energie-efficiënt te wonen. Op die manier renderen de energiezuinige woningen veel sneller.
‘Als de proefprojecten goed lukken, zullen we deze ervaringen gebruiken om gelijkaardige initiatieven te ondersteunen in heel Vlaams-Brabant. Zo kunnen we onze rol als streekmotor voor een klimaatneutrale provincie waarmaken. Samen met burgers, middenveld en alle betrokkenen’, besluit gedeputeerde Marc Florquin.
De provincie Vlaams-Brabant is projectverantwoordelijke voor RHEDCOOP. De overige partners in Vlaanderen zijn de provincie Oost-Vlaanderen, de provincie West-Vlaanderen, Minder = Meer, RESCoop Vlaanderen, DuBoLimburg, Kamp C en Ecopower. In Nederland zijn de betrokken partners de gemeente Borsele, de gemeente Middelburg, de gemeente Tilburg, stichting AVANS, Stichting Natuur en Milieu-federatie Limburg, Zeeuwind en energiecoöperatie Udenhout.
Het project loopt tot 2021.