Nieuwe houthakseldammen moeten Halle beschermen tegen modderoverlast

De provincie Vlaams-Brabant en de stad Halle voerden erosiebestrijdingswerken uit om de modder die van akkers stroomt bij hevige regenval tegen te houden. Zo plaatsten ze drie houthakseldammen aan de Kasteelbrakelsesteenweg en één in de Beertsestraat.

"In verschillende (landbouw)gebieden in Halle treedt er erosie op bij aanhoudende neerslag en stroomt de modder van de akkers naar de straten. Met haar erosiebestrijdingsplan gaat de stad Halle daar wat aan doen. De voorbije jaren werden de verschillende knelpuntzones in kaart gebracht. Met de aanleg van drie houthakseldammen aan de Kasteelbrakelsesteenweg en één in de Beertsestraat werden nu de eerste erosiegevoelige gebieden aangepakt", zegt Bram Vandenbroecke, schepen van Halle.
​

Houthakseldammen houden grond op perceel

Een eerste houthakseldam van 30 meter werd eerder dit jaar door de provincie en de stad aangelegd op de akker langs de Beertsestraat 159. ​
​Deze zorgt ervoor dat er nu minder modder op straat en in de woningen terechtkomt en dus ook naar het rioleringsstelsel vloeit. ​ De dam vertraagt het afstromend water en de modder kan erachter bezinken. Zo kan de landbouwer de vruchtbare grond ter plaatse houden en opnieuw verdelen op zijn land. Om onderspoeling te voorkomen, werd de dam zo’n 20 centimeter ingegraven. Het water kan dan ter plaatse in de grond sijpelen, wat dan weer positief is met het oog op bestrijding van verdroging.

Ook op enkele locaties langs de Kasteelbrakelsesteenweg, die vorige zomer te kampen kregen met water- en modderoverlast afkomstig van de hoger gelegen velden, werden drie houthakseldammen aangelegd door aannemer Alonco NV uit Verrebroek.

Ook langs de Steenstraat/Houtveld en naast Kasteelbrakelsesteenweg 554 worden binnenkort drie houthakseldammen aangelegd. En er werd ook al een ontwerp opgesteld voor twee grotere erosiepoelen aan de Krokumveldstraat en de Blekerijstraat.

​Erosiebestrijding op maat
​​
​Bij de uitwerking van het Halse erosiebestrijdingsplan kreeg de stad hulp van de provincie Vlaams-Brabant. De provincie treedt op als erosiecoördinator en werkt concrete inrichtingsplannen uit voor de probleemlocaties. De afgelopen jaren werden er al een tiental knelpuntzones in Halle onderzocht.

Naast maatregelen, zoals deze dammen, die de schade moeten beperken, wordt er ook steeds gewerkt aan teelttechnische maatregelen, zoals aardappeldrempels en niet-kerende bodembewerking, die het water beter vasthouden op de akkers zelf en zo de infiltratie bevorderen.

“Onze erosiecoördinatoren staan de lokale besturen en de landbouwers bij in het aanpakken van water- en modderoverlast. Hiervoor rekenen we op het vrijwillige engagement van landbouwers en eigenaars van landbouwpercelen. We zijn blij met deze constructieve samenwerking om water- en modderoverlast te voorkomen”, besluit gedeputeerde Bart Nevens.

Provincie draagt 90% kosten
​​
​Voor de aanleg van deze houthakseldammen sloten de stad Halle en de betrokken landbouwers en/of eigenaars, waaronder Agentschap Natuur en Bos, een overeenkomst af voor een periode van 10 jaar. De stad kreeg bij de onderhandelingen ook hulp van het Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei in het kader van het ‘Plan Boommarter’.

"We zijn tevreden dat we kunnen bijdragen aan oplossingen voor de erosieproblemen die op ons perceel ontstaan. De samenwerking met de provinciale erosiecoördinator en de stad verliep erg vlot. Dankzij de provinciale ondersteuning kwam er een goede oplossing op maat", zegt landbouwer Michel Debaerdemaeker.
​​
​De kosten voor de aanleg van deze eerste vier houthakseldammen bedroeg zo’n 19.000 euro. De stad prefinanciert het geheel. Maar de provincie subsidieert 90% van de gemaakte kosten. De stad staat ook in voor het onderhoud en het eventuele herstel van de dam. ​
​

Landbouwers krijgen de aanleg van plantaardige dammen volledig terugbetaald

Plantaardige dammen onderaan hellende akkers bleken op diverse locaties bijzonder effectief om modderstromen op te vangen.
​Ook een landbouwer die zelf een plantaardige dam tegen erosie aanlegt, recupereert voortaan volledig zijn uitgaven, zowel materiaalkosten als kosten voor de inschakeling van een aannemer. ​
​Want het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF) voorziet vanaf nu 100% subsidie om dit type van niet-productieve investering aan te moedigen.

"Bovendien geniet de landbouwer van ondersteuning van een erosiecoördinator bij de opmaak van het aanvraagdossier. Er is hulp bij het bepalen van de meest geschikte locatie van de dam en bij de aanstelling van een aannemer", besluit gedeputeerde Bart Nevens.