Kinderen op onderzoek in nieuwe kamsalamanderpoelen

Een oude visvijver in Oxdonk werd onder handen genomen en omgevormd tot twee heldere en levendige kamsalamanderpoelen, omgeven door een groen beeklandschap met bloemrijke graslanden. Deze poelen maken onderdeel uit van een plek waar kinderen spelenderwijs meer leren over de natuur. De eigenaars en Natuurpunt Kanaalregio Bos van Aa werkten hiervoor samen met Regionaal Landschap Brabantse Kouters en kregen financiële steun van de Provincie Vlaams-Brabant. ​ 

In de buurt werd de Europees beschermde kamsalamander al eerder waargenomen, al is de soort er de voorbije decennia sterk op achteruit gegaan. Strategisch gezien was dit dan ook de ideale locatie om het bestaande netwerk van poelen verder uit te breiden. Het is een cruciale locatie voor het behoud én de versterking van de lokale kamsalamanderpopulatie. De kamsalamander stelt hoge eisen aan zowel zijn water- als zijn landhabitat. “Het project is dan ook niet enkel relevant voor deze doelsoort”, zo stelt Bart Nevens, gedeputeerde bevoegd voor leefmilieu. “Waar kamsalamanders zich goed voelen, vinden ook veel andere soorten een geschikt leefgebied. Zo dragen we met deze ingreep meteen bij aan meer biodiversiteit in de hele omgeving.”

De bescherming van de Europees beschermde kamsalamander kadert binnen een Duurzaam Biodiversiteitsproject, waarvoor de Provincie Vlaams-Brabant €44.882,39 subsidie ter beschikking stelde. De overige kosten werden gedragen door de eigenaars. ​ ​ ​
​"Voor ons is het belangrijk om het potentieel van ons terrein volop in te zetten voor de natuur. Door het leefgebied van de kamsalamander te herstellen, maken we het landschap niet alleen biodiverser en veerkrachtiger tegen klimaatverandering, maar creëren we ook een plek waar kinderen spelenderwijs leren over natuur en waterleven. En zeg nu zelf: wat spreekt meer tot de verbeelding dan deze kleine ‘draken’ onder de amfibieën?”, zegt Freya De Smedt, eigenares van het terrein.

Sleutelplek voor biodiversiteit én natuureducatie

"Wat we vandaag als ‘natuur’ ervaren, verschuift stilaan zonder dat we het beseffen. Als kinderen opgroeien in een omgeving zonder de kamsalamander en ander waterleven in en rond natuurlijke poelen, wordt die afwezigheid de nieuwe norm. Dit is niet enkel zo voor de kamsalamander, maar voor tal van soorten. Beeld je in dat kinderen niet meer ravotten aan de sloot of nieuwsgierig stenen optillen op zoek naar een salamander. Of dat je op expeditie moet naar de Ardennen om nog een mus te zien. Met dit project proberen we die verschuiving tegen te gaan. Door gericht leefgebied te herstellen en toegankelijk te maken, zorgen we ervoor dat soorten als de kamsalamander deel blijven uitmaken van het collectieve geheugen én van de leefwereld van volgende generaties.", zegt Lies Heirman, biodiversiteitsmedewerker bij RLBK.