Heilig Hart Heverlee vergroent haar speelplaats tot een levendige leeromgeving

De lagere school van Heilig Hart Heverlee (HHH) zet met haar natuurproject een belangrijke stap richting een biodiverse, klimaatadaptieve en educatieve leeromgeving. Dankzij steun van de Natuur op School-subsidie van de provincie Vlaams-Brabant werd, na de speelplaats van de kleuters en de eerste graad, nu ook de speelplaats van de tweede en derde graad aangepakt. In totaal werd 1.148 m² onthard en werden er 40 hoogstambomen, 420 stuks bosgoed, 45 struiken, 915 vaste planten, 240 knol- en bolgewassen en 12 klimplanten aangeplant.

Het Heilig Hartinstituut Heverlee (HHH) koos daarbij bewust voor inheemse, streekeigen en biodiverse aanplanting. Om het waterbeheer en de klimaatrobuustheid van de site te verbeteren, werd een grote, beplante wadi van 130 m² met overstort aangelegd. In een volgende fase komt daar nog een waterspeelplek bij die gevoed zal worden met opgevangen regenwater van de sporthal. Het resultaat is een inspirerende en veelzijdige leeromgeving die kinderen rust en afwisseling biedt, en hen tegelijk uitdaagt om spelenderwijs sociale, motorische, creatieve en natuurgerichte vaardigheden te ontwikkelen. 

"Van grijs naar groen, fantastisch toch!", zegt Steven De Clerck, directeur van de lagere school Heilig Hartinstituut Heverlee. "Het was dringend tijd om te ontharden, het ging er immers regelmatig veel te hard aan toe. Sinds de ontharding en de vergroening zijn er echt minder conflicten op de speelplaats."

 ​
​Samenwerking als motor voor vergroening en educatie

Het natuurproject van HHH kadert binnen een breder vergroeningstraject van het strategisch project WALDEN, dat onder meer inzet op ontharding en groenblauwe inrichting van schoolomgevingen in Leuven. Ook De Wijnpers en Het Redingenhof nemen deel aan dit traject. Samen ontvingen de drie partnerscholen steun via de Groenblauwe Parels-subsidie van het Departement Omgeving, in het kader van de Vlaamse Blue Deal.

Voor HHH werd het traject gecoördineerd en uitgewerkt door Regionaal Landschap Dijleland vzw, dat ook instond voor het oorspronkelijke ontwerp van de speelplaats. ​
​De verdere uitwerking gebeurde met steun van de Groenplaats-subsidie van de stad Leuven. Op basis van ideeën uit de schoolgemeenschap ontwierp het architectenbureau Plant en Houtgoed een groene en speelse buitenruimte die aansluit bij de noden van leerlingen en leerkrachten.

“De meeste Leuvenaars zullen zich hun eigen speelplaats nog wel herinneren: die typische stenen vlaktes waar je snel op uitgekeken was. Dat is niet meer van deze tijd. Met steun van de stad Leuven willen we scholen helpen om hun speelplaats te vergroenen en om te vormen tot een plek waar kinderen kunnen bewegen, ontdekken en tot rust komen. Heilig Hart Heverlee toont hoe een ontharde speelplaats een echte leeromgeving kan worden, eentje waar natuur, spel en onderwijs elkaar versterken,” zegt Lalynn Wadera, schepen van onderwijs van de stad Leuven. “Met deze aanpak toveren we saaie, grijze speelplaatsen om tot levendige, groene plekken waar kinderen creatief kunnen spelen en ontdekken. We geven de ruimte om te spelen, te ontdekken en met de natuur in contact te komen. En tegelijk brengen we meer groen in de stad, met speelplaatsen als kleine stukjes natuur die Leuven verbinden met het landschap errond”, vult Leuvens schepen van openbare werken Dirk Vansina aan.
​​
​Voor de speelplaats van de lagere school ontving HHH al twee opeenvolgende jaren de Natuur op School-subsidie van de provincie Vlaams-Brabant, telkens goed voor 10.000 euro. Dankzij nieuwe provinciale steun deze zomer kon de lagere school inmiddels een derde fase van haar natuurproject opstarten. 

​Leren in en van de natuur

“Zowel de kleuters als de lagere schoolkinderen genieten nu van een groene leeromgeving met meerdere wadi’s, die niet alleen bijdragen aan duurzaam waterbeheer, maar ook een educatieve functie vervullen”, zegt Bart Nevens, gedeputeerde voor leefmilieu. “Want kinderen hebben nood aan natuur. Daarom is het zeer zinvol dat ze via hun school in contact worden gebracht met natuur. Scholen kunnen bij ons terecht voor een subsidie om van hun grijze, betonnen speelplaats een groene oase te maken. En om in deze tijden van hevige regenval en langdurige hitte en droogte maatregelen te nemen om de gevolgen hiervan op school in te perken.” 

Om de vergroening van de speelplaats te koppelen aan een sterk educatief verhaal, werkte Heilig Hartinstituut Heverlee samen met MOS en de lerarenopleiding kleuter-, lager- en secundair onderwijs van UCLL. Bachelorstudenten ontwikkelden lesactiviteiten rond waterbeheer en klimaat, die ze samen met de leerlingen uittestten. ​
​Tijdens de Openschooltuinendag op 21 mei 2025 gaven ze workshops aan tien klassen van de derde graad, met actieve betrokkenheid van de leerkrachten. Zo groeit HHH uit tot een voorbeeldschool waar vergroening, educatie en samenwerking hand in hand gaan. ​ 

​Een schoolsite als landschappelijke schakel

Het Heilig Hartinstituut Heverlee bewijst dat een schoolsite niet alleen een leeromgeving kan zijn, maar ook een ecologische en landschappelijke schakel. Op de campus komen dagelijks meer dan 3.500 leerlingen en 400 leerkrachten samen. ​
​Via gerichte ontharding en verbeterde infiltratie draagt de school bij aan de vernatting van de Bukenbeek binnen het Strategisch Project WALDEN, dat inzet op de opwaardering van de waterloop en het herstel van een robuuste ecologische corridor. Ze sluiten bovendien aan bij de ambities van het Nationaal Park Brabantse Wouden, dat deze groenstructuur wil versterken. 

De speelplaatsen van HHH, met hun oude lindebomen, de Calvariedreef en het omliggende open agrarische landschap, maken deel uit van een historisch beschermd gebied. Het vruchtbare plateau waarop de school ligt, kent een rijke geschiedenis van bossen en weides, lang voordat het werd ingericht als landbouwschool door de Zusters Annuntiaten. Vandaag spelen deze groenstructuren opnieuw een sleutelrol in de verbinding tussen het Heverleebos en de stad Leuven. ​