Elke twee dagen verdwijnt er meer dan 1 ha open ruimte in Vlaams-Brabant

De Vlaamse provincies lanceren een nieuw rapport met cijfers over het gebruik van de ruimte via de online tool provincies.incijfers.be. Iedereen kan er informatie over open ruimte en ruimtebeslag, (toegankelijke) groene ruimte, bebouwingsgraad, verharding, bestemming van ruimte en leegstand in zijn/haar gemeente in opvragen.
​​
​De belangrijkste conclusies uit het rapport voor Vlaams-Brabant zijn:

Over het gebruik van de ruimte zijn het afgelopen jaar steeds meer cijfers opgenomen in de databank provincies.incijfers.be

"Recent is er ook een rapport met de meest recente ruimtelijke cijfers voor elke Vlaamse gemeente ontwikkeld", zegt Tom Dehaene, gedeputeerde voor data & analyse. "De informatie is vrij raadpleegbaar voor geïnteresseerde burgers of voor gemeentebesturen, die hun ruimtelijke beleidsplannen ermee kunnen onderbouwen", vult Ann Schevenels, gedeputeerde voor ruimtelijke planning, aan.
​​
​Men kan dit rapport bekijken en downloaden voor een gemeente of regio naar keuze via de Rapportenpagina ​

​Enkele conclusies op basis van het ‘ruimterapport’ voor de regio’s in Vlaams-Brabant

Pajottenland

​Woonfunctie neemt het landbouwgebied in

In het Pajottenland heeft nog 85% van de oppervlakte een agrarische bestemming, terwijl dit gemiddeld in het Vlaams Gewest slechts 58% is. 10% heeft een ‘harde’ bestemming (wonen, industrie) en 5% een groene bestemming.

Toch zien we dat 20% van de oppervlakte onder het ‘ruimtebeslag’ valt. ​
​Ruimtebeslag is de ruimte die we innemen om te wonen, te werken, te ontspannen, ons te verplaatsen en omvat alles wat zorgt voor een afdichting van de bodem. Open ruimte omvat bos, akker, grasland, struikgewas, braakliggend, water, moeras. ​
​Er is dus in het Pajottenland dubbel zoveel ruimtebeslag dan er harde bestemmingen zijn. Dit wijst erop dat het landbouwgebied in het Pajottenland wordt ingenomen door ‘harde’ bestemmingen, zoals wonen.

Op de volgende grafiek zien we dat 13,3% van het ruimtebeslag in zachte bestemmingen ligt.

Meer info: het volledige Ruimterapport voor het Pajottenland

Hageland

Inwoners nemen veel ruimte in

In het Hageland is er nog meer open ruimte dan gemiddeld in Vlaanderen en Vlaams-Brabant. Slechts een vierde van de oppervlakte wordt ingenomen door ruimtebeslag.

Maar daartegenover staat dat het ruimtebeslag in het Hageland niet erg efficiënt wordt gebruikt: er wonen slechts 12 inwoners per ha ruimtebeslag. We nemen er dus veel ruimte in per inwoner.

Terwijl elders het aantal inwoners per ha ruimtebeslag stijgt, daalt dit zelfs nog in het Hageland. Tegelijk stijgt de oppervlakte van het ruimtebeslag. Dat komt doordat er nog steeds vrijstaande woningen bijgebouwd worden, terwijl de bevolking niet meer toeneemt. ​
​We nemen dus meer (open) ruimte in voor evenveel mensen. Als we de steden van het Hageland (Aarschot, Diest en Tienen) uit de cijfers halen, is dit nog meer duidelijk: het aantal inwoners per ha ruimtebeslag daalt in het landelijke Hageland, terwijl dit gemiddeld stijgt in Vlaams-Brabant en Vlaanderen.

Meer info: het volledige Ruimterapport voor het Hageland

Vlaamse Rand

De groene gordel beschermen

In de verstedelijkte Rand rond Brussel zie je een hoge verhardingsgraad: 19% van de oppervlakte. Maar de verharding binnen het ruimtebeslag is zeker niet problematischer dan de rest van Vlaanderen (40% tegenover 43%).

Er is bovendien nog best veel wijk- en buurtgroen.

Maar tegelijk zit er al meer ruimtebeslag in de zachte bestemmingen (20%): dit is de groene gordel die wordt ‘ingenomen’.

En dat terwijl de bevolking in deze gemeenten verwacht wordt nog sterk toe te nemen: tegen 2030 met 6%, tegen 2040 met 12%.

Dat geeft de nood aan om vooral binnen het huidige ruimtebeslag te verdichten, om zowel het toegankelijke groen als de 'groene gordel' te beschermen.

Meer info: het volledige Ruimterapport voor de Rand

Leuven

Voor Leuven tonen we hier de samenvattende grafiek uit het rapport, waarbij Leuven vergeleken wordt met het gemiddelde voor de centrumsteden. Zo ziet men bijvoorbeeld dat het ruimtebeslag (wonen, industrie, handel, infrastructuur) in Leuven hoger is dan gemiddeld in de centrumsteden en er dus minder open ruimte is. Maar de verharding binnen het ruimtebeslag ligt in Leuven lager en de oppervlakte aan groene ruimte binnen het ruimtebeslag is hoger dan gemiddeld in de centrumsteden.

Meer info: het volledige Ruimterapport voor Leuven