Citadel van Diest pioniert met duurzame energie dankzij Europees project
Aquathermie in erfgoedsites
De provincie Vlaams-Brabant zet, samen met Vlaamse en Nederlandse partners, een belangrijke stap richting duurzame energie voor erfgoedgebouwen. Met de goedkeuring van het Europese project ‘Aquathermie-energie in erfgoed’ krijgen historische gebouwen de kans om op een innovatieve manier verwarmd en gekoeld te worden. In Vlaams-Brabant is dat het geval voor de Citadel in Diest.
Het pas goedgekeurde Interreg Vlaanderen-Nederland-project ‘Aquathermie-energie in erfgoed’ onderzoekt hoe warmte en koeling uit oppervlaktewater kunnen worden ingezet om monumentale gebouwen duurzaam te verwarmen en te koelen.
De Citadel van Diest is 1 van de 5 pilootprojecten. Die projecten dienen als voorbeeld om de technische haalbaarheid en economische efficiëntie van aquathermie bij erfgoed te onderzoeken.
“De energietransitie is een van de grootste uitdagingen van deze tijd. Daarom zetten we volop in op het verminderen van CO₂-uitstoot en het terugdringen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen”, zegt Ann Schevenels, gedeputeerde voor Europa. “Via dit project onderzoeken we hoe men historische gebouwen, die vaak slecht geïsoleerd en cultureel waardevol zijn, duurzaam kan maken zonder hun erfgoedwaarde aan te tasten. Een mooie kans voor de Citadel van Diest”.
"De bedoeling is om erfgoedgebouwen van het aardgas te halen en over te schakelen op hernieuwbare energie, met een duidelijke focus op CO₂-reductie en energie-efficiëntie. Dankzij de monitoring van de realisaties bouwen we een waardevolle databank op die het potentieel van aquathermie in de erfgoedsector scherp in beeld brengt. Omdat dit een grensoverschrijdend project is, krijgt de impact bovendien een extra dimensie: Vlaanderen en Nederland kunnen zo kennis en ervaring rechtstreeks met elkaar delen,” aldus Bart Nevens, gedeputeerde voor erfgoed en voorzitter van de Erfgoedstichting Vlaams-Brabant (ERF).
Het Europese project loopt van 1 oktober 2025 tot 30 september 2028 en wordt voor de helft gesubsidieerd door Europese middelen. In totaal bedraagt het budget zo’n 2,1 miljoen euro, waarvan meer dan 1 miljoen euro door Europa wordt gefinancierd.
De partners uit Vlaams-Brabant zijn Erfgoedstichting Vlaams-Brabant (ERF), EXTRAQT en de stad Diest. Andere partners zijn Stichting Kempens Landschap, Brabants Landschap, Industrieel museum Zeeland, OCMW Lier en Waterprof.
Meer info: https://interregvlaned.eu/aquathermie/over-ons
Ann Schevenels
Bart Nevens
Geert Regelbrugge
Dirk Bollen
Frank Ilsbroux