100ste hoogstamboomgaard voor Zuid-Hageland

Regionaal Landschap Zuid-Hageland (RLZH) plantte vandaag haar 100ste hoogstamboomgaard. De vereniging doet dit om het typische landschapselement in het Hageland een toekomst te geven.

De commerciële fruitteelt gebeurt vandaag niet meer in hoogstamboomgaarden maar in laagstammige fruitplantages. De hoogstamboomgaarden worden gekoesterd omwille van hun waarde op vlak van landschap, erfgoed en biodiversiteit. Met de bloesems in het voorjaar, hun mooie silhouetten en de weelde aan fruit(rassen), bepalen ze mee de identiteit van de regio.

RLZH startte in 2009 – relatief snel na de oprichting van de vereniging – een werking rond hoogstamfruit onder de naam ‘SOS Hoogstam’.
Voorzitter van RLZH, Marc Wijnants: “Het Hageland is gekend als een echte fruitregio. De rijke geschiedenis van het hoogstamfruit, met een heel pallet aan rassen en gebruiken, willen we laten voortbestaan. Om de aanplant en het herstel van de boomgaarden aan te moedigen, begeleiden we de inwoners met raad en daad: van het opstellen van een beplantingsplan, nakijken van de bestuiving, aansturen van de plantploeg tot het voorzien van de nodige financiële middelen. Dit alles is slechts mogelijk dankzij de goede samenwerking met en steun van de provincie Vlaams-Brabant en de gemeenten.”

De provincie Vlaams-Brabant heeft deze werking van meet af aan gesteund. Gedeputeerde voor milieu en duurzaamheid Tie Roefs: “Hoogstamboomgaarden zijn knappe belevingselementen in het landschap maar ook een belangrijk leefgebied voor heel wat planten en dieren. Zelfs enkele van onze provinciale koesterburen, zoals de steenuil, eikelmuis en geelgors, zijn grote fan van de boomgaarden. Ze helpen ons bovendien om ons te wapenen tegen de klimaatverandering en om ons aan te passen aan de reeds  bestaande gevolgen van de klimaatverandering. We merken dat we, Dankzij onze samenwerking met het RLZH hebben we de voorbije jaren  heel wat eigenaars kunnen overtuigen om te investeren in landschapsherstel en acties voor biodiversiteit en het klimaat. Daar zijn we heel blij mee.”

De 100ste boomgaard wordt aangeplant bij de hoeve van Pieter Pierlé te Hoeleden. “Wij hebben al een aantal mooie oude perelaars staan bij onze hoeve en breiden de boomgaard nu graag uit met een mix aan andere fruitsoorten. We hebben heel wat appelrassen gekozen, zodat we het hele najaar verse appels uit eigen boomgaard kunnen eten en ook appelsap kunnen maken.”
De familie Pierlé is een van de 23 gezinnen uit Kortenaken die de voorbije jaren een hoogstamboomgaard via het regionaal landschap liet aanplanten. Burgemeester Patrick Vandijck is opgetogen met de acties: “Het landelijk en open karakter van onze gemeente is een sterke troef, zowel naar het toerisme als naar de aantrekkelijkheid qua woonomgeving. Wij verwijzen de inwoners dan ook graag door naar de acties van onder andere het regionaal landschap om mee te werken aan de leefomgeving.”

Voor de concrete plantwerken doet het regionaal landschap beroep op de groenploegen van de Nationale Boomgaardenstichting, die een ruime expertise hebben met hoogstamfruit.

Cijfers:

Aanplantactie hoogstamfruit RLZH (2009-2018)

• 100 hoogstamboomgaarden aangeplant

• 1700 hoogstammige fruitbomen

• Gemiddeld 17 fruitbomen aangeplant per boomgaard

• 15 soorten fruit

• Meer dan 200 verschillende fruitrassen

• 9 plantseizoenen

• 9 gemeenten

• 100 jaar = levensverwachting gemiddelde hoogstamfruitboom

• 50% subsidie

• 150.000 euro geïnvesteerd in nieuwe hoogstamboomgaarden, waarvan de helft door de eigenaars

Overige acties hoogstamfruit RLZH (2009-2018)

• Herstelsnoei in 25 hoogstamboomgaarden

• 400 deelnemers cursus hoogstamfruit

• 100.000l appelsap geperst met mobiele fruitpers (150.000 kg appels)